Choć palenie różnego rodzaju substancji i wdychanie ich towarzyszy ludzkości już od blisko siedmiu tysięcy lat, to pierwsza fabryka papierosów powstała dopiero w XIX wieku, na Kubie. Jednak dopiero pięćdziesiąt lat temu rozpoczęła się walka z paleniem tytoniu. Pionierami w tym zakresie byli Amerykanie.
Co znajdziemy w papierosie?
Papieros to prawdziwy skarbiec substancji toksycznych i smolistych, które mogą powodować nie tylko raka płuc, ale i wiele innych, groźnych chorób, praktycznie dotykających każdego organu oraz układu znajdującego się w naszym ciele. Na dym tytoniowy składa się ok. 4000 związków chemicznych, w tym ponad 40 substancji o działaniu rakotwórczym. Najgroźniejsze z nich: benzo-a-piren, smoła, arsen, fenol, nikiel, polon, karbazol, amoniak, indol, tlenek azotu, tlenek i dwutlenek węgla.
Dlaczego palenie jest szkodliwe?
Każdego roku z powodu tytoniu umiera na świecie ponad 8 milionów ludzi. Tytoń przyczynia się do rozwoju prawie 20 rodzajów nowotworów, m.in. płuc, przełyku, krtani, gardła czy trzustki. Jest główną przyczyną zgonów nowotworowych.
Palenie szkodzi jednakowo nam w sposób fizyczny, obciąża organizm trującymi związkami, jak i niszczy naszą psychikę. Znajdującą się w dymie nikotyna uzależnia niczym narkotyk. Nie dziwi, wszak tak jak niektóre substancje o działaniu psychotropowym uzależnia, przez co musimy po nią regularnie sięgać.
Nikotyna jest najsilniej uzależniającą substancją psychoaktywną. Badania pokazują, że pod względem ryzyka rozwoju uzależnienia przewyższa heroinę i kokainę. Już po 10 sekundach od zapalenia nikotyna dociera do mózgu człowieka. Ma działanie psychoaktywujące, wpływając na nastrój i odczucia oraz działanie euforyzujące podobne do opiatów i alkoholu.
Metody walki z nałogiem nikotynowym
Rzucanie palenia nie jest prostą sprawą. I trzeba sobie zdać z tego sprawę już na samym początku procesu rozstawania się z nałogiem. Z raportów Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) na co dzień z tym problemem boryka się ponad miliard trzysta milionów ludzi na całym świecie. Optymistyczne w tym wszystkim jest jednak to, że więcej osób pozostaje w gronie niepalących.
Aby rzucić palenie, można skorzystać z kilku dostępnych metod. Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to która z nich jest najskuteczniejsza. Każdy organizm jest inny, dlatego powinniśmy podejść do tego indywidualnie i sprawdzić co będzie dla nas odpowiednie. Najpopularniejsze metody rzucania palenia to m.in.:
- leczenie farmakologiczne w terapii uzależnienia od nikotyny,
- psychoterapia indywidualna lub grupowa,
- metody relaksacyjne, w tym medytacja czy joga,
- odwrócenie uwagi od myśli o paleniu, znalezienie hobby, uprawianie sportów.
Korzyści z rzucenia palenia
Jeśli uda nam się rzucić palenie, to prezentem będzie na pewno lepsze samopoczucie. Przestaniemy się szybko męczyć, ciśnienie i praca serca mogą ulec stabilizacji, jeśli nadciśnienie było wynikiem palenia tytoniu. Lepiej będziemy spali. Nasza cera, zęby będą wyglądać zdrowiej. Od strony estetycznej, pozbędziemy się też uciążliwego zapachu z ust, będącego pokłosiem wdychania dymu.
Na koniec warto podkreślić, że efekty rzucenia palenia nie pojawią się natychmiast, ani za tydzień, miesiąc czy kilka kwartałów. Organizm potrzebuje bowiem co najmniej kilku lat, aby skutecznie oczyścić się z toksyn, którymi był zatruwany przez miesiące czy lata.
Przypisy:
- Ostaszewski K. (2010) Kompendium wiedzy o profilaktyce w: Przewodnik metodyczny po programach promocji zdrowia psychicznego i profilaktyki, Fundacja ETOH, Warszawa
- Methods for Evaluating Tobacco Control Policies, ARC Working Group on Methods for Evaluating Tobacco Control Policies, International Agency for Research on Cancer, California University, Berkeley, USA, 2008
- https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/dlaczego-warto-rzucic-palenie
- Antkowiak, A., Zych, M., & Kosior-Lara, A. (2020). Uzależnienie od nikotyny.
- TOP 10 korzyści z rzucenia palenia papierosów – https://recigar.pl/top-10-korzysci-z-rzucenia-palenia-papierosow/